İsrail’de 6. kez başbakanlık koltuğuna oturduktan sonra ilk iş olarak yargı reformuna girişen Binyamin Netanyahu’ya tepkiler dinmiyor.
5 Ocak’ta duyurulan ve Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeren düzenlemeye karşı protestolar aylardır devam ediyor.
Söz konusu protestolar iktidar ve bürokrasi arasını da açtı.
Göstericilere ‘yumuşak’ müdahale eden emniyet müdürüne baskı
İsrail’in başkenti Tel Aviv Emniyet Müdürü Ami Eshed’in, aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’den gördüğü baskıyı gerekçe göstererek istifa etmesi, başta Tel Aviv olmak üzere ülke genelinde protestolara ve olaylara yol açtı.
Emniyet Müdürü Ami Eshed, istifasını açıkladığı basın toplantısında, “kuralları, protokolleri, teşkilat yapısını ve kültürünü ihlal etmediği için bakanlığın beklentilerini karşılayamadığını” belirterek “İç savaşı önlemek için ağır bir bedel ödüyorum.” dedi.
Daha önce Tel Aviv’deki hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı aylardır devam eden protestolara yumuşak müdahale ettiği gerekçesiyle Ben-Gvir tarafından görevden alınan ancak daha sonra yeniden göreve getirilen Eshed, göstericilerin kapattığı Tel Aviv’in ana arteri Ayalon Otoyolunu “kafa ve kemik kırarak açabileceklerini” ancak bunu yapmadıklarını belirtti.
Göstericiler istifanın ardından yolu kapattı
Eshed’in istifasını açıklamasından kısa bir süre sonra binlerce kişi Tel Aviv’de sokaklara döküldü. Tel Aviv’deki göstericiler İsrail bayraklarıyla Ayalon Otoyolu’nu iki yönlü saatlerce kapattı, yolda ateş yaktı, havai fişek attı.
İsrail polisi, arbedenin çıktığı olaylara, atlı polis birlikleri, TOMA ve güç kullanarak müdahale etti. Trafikte kaldığı için aracını protestocuların üzerine süren bir sürücü ile göstericiler arasında arbede çıktı, polisin sürücüyü gözaltına aldığı bildirildi.
Batı Kudüs’te gösterilerin adresi Başbakan Binyamin Netanyahu’nun konutunun yakınlarındaki Paris Meydanı oldu. Polis, protestoculara karşı TOMA, atlı birlikler ve güç kullanarak müdahale etti.
İsrail basınındaki haberlere göre, ülke genelinde yaklaşık 30 noktada hükümetin karşıtı protestolara katılan gruplar sokaklara indi. Polis, 15’i Tel Aviv’de olmak üzere ülke genelinde en az 25 kişiyi gözaltına aldı.
Emniyet müdürünün istifası üzerine, İsrail’de kolluk kuvvetlerinden sorumlu aşırı sağcı Ben-Gvir, yaptığı sosyal medya paylaşımında, siyasetin “polis teşkilatında üst kademelere sızdığını” belirterek Eshed’in sola teslim olduğunu ve “kendisine bir sonraki seçim kampanyasında sol bir partiden adaylığında başarılar dilediğini” ifade etti.
Tartışmalı yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu”, Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.
Netanyahu, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart’ta ertelediğini açıklamıştı.
Ancak Netanyahu, 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
Netanyahu koalisyonu ve muhalefet arasındaki yargı düzenlemesi müzakerelerinin tıkanmasının ardından hükümet, yakın zamanda yargı düzenlemesi kapsamında yeniden düğmeye bastı.
İktidar, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak bir yasa tasarısını dün komisyondan geçirmişti.
İsrail’de Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi ve diğer sağ politikalarına karşı çıkan protesto hareketi 6 aydır ülke genelinde gösterilerine devam ediyor.
