“`html
Denetimli serbestlik düzenlemesi, yeni yasalarla hayatımıza girmişken, Adalet Bakanı Tunç önemli bilgiler paylaştı. 10. Yargı Paketi hakkında açıklamalarda bulunan Bakan Tunç, “Yeni düzenleme ile 2 yıl ceza alan kişilerin, koşullu salıverme tarihine kadar olan sürenin, en az 10’da 1’ini yani minimum 36 gününü cezaevinde geçirmeleri gerekecek. Eğer bir yıl ceza almışsa, 18 gün cezaevinde kalacak. 6 ay ceza verilenler ise en az 9 gün cezaevine girmek zorunda kalacaklar” ifadelerini kullandı. Denetimli serbestliğin ne anlama geldiği ve süresinin ne kadar olduğu gibi sorular ise tekrar gündeme geldi. Bu sistem, toplumda denetim altında tutulan, rehabilite edilmesi amaçlanan bireylere yönelik, alternatif bir ceza ve infaz yöntemidir. İşte, denetimli serbestlik hakkında detaylar.
BAKAN TUNÇ’TAN DENETİMLİ SERBESTLİK AÇIKLAMASI
Adalet Bakanı Tunç, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü (CTE) tarafından Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nde gerçekleştirilen Denetimli Serbestlik Sistemi Değerlendirme Toplantısı’nda, denetimli serbestlik sisteminin geçmişini gözden geçirerek geleceğe yönelik planlamalar yapacaklarını açıkladı. Bu sayede daha sağlam bir sistem oluşturma hedefindeler.
Tunç, adaletin esas amacının insan onurunu ve haklarını korumak olduğunu vurguladı. Toplumsal barışın sağlanmasında adaletin kritik bir rol oynadığını belirtti.
Islah ve yeniden topluma kazandırma anlayışının en iyi örneklerinden biri olarak denetimli serbestliği tanımlayan Tunç, “Denetimli serbestlik sadece bir ceza yöntemi değil, adalet düşüncesinin insan merkezli bir yansımasıdır” dedi. Adaletin değerinin, yalnızca cezanın ağırlığına değil, aynı zamanda bu cezanın hak ve insan onuruna uygun bir şekilde uygulanabilme yeteneğine dayandığını ifade etti.
Adaletin yalnızca cezalandırma olmaktan çok, hatalardan dönüşü destekleyen ve bireyleri topluma kazandırmayı hedefleyen bir anlayış olduğunu belirten Bakan Tunç, şöyle devam etti:
“Denetimli serbestlik, suçla yüzleşmiş bireylerin toplumla yeniden bir araya gelmesini sağlayan bir köprü gibidir. Kırılan bağları onaran, umutları yeşerten ve kaybolmuş yönleri tekrar gün yüzüne çıkaran bir toplumsal rehabilitasyon aracıdır.”
Tunç, denetimli serbestliğin “cezasızlık” anlamına gelmediğini, bilakis bireylerin toplumla uyumlu bir yaşam sürmelerini amaçlayan etkili bir infaz yöntemi olduğunu dile getirdi ve ekledi:
“Son 20 yılda 5,6 milyon bireyi etkileyen bu sistemin etkinliği, sadece istatistiklerle değil; umut dolu yaşam hikayeleri, yeniden inşa edilen aile bağları ve topluma kazandırılan bireylerle ifade edilmektedir. 2005 yılından bu yana 8 milyon 464 bin denetimli serbestlik kararı uygulanmış; 3 milyon 628 bin kişiye iyileştirme hizmetleri sunulmuş, 1 milyon 478 bin bağımlılıkla mücadele çalışması yürütülmüş, 1 milyon 449 bin kişi kamu yararına hizmetlerde görevlendirilmiş ve 74 bin bireye ayni ve nakdi yardım sağlanmıştır.”
“Cezasızlık algısını ortadan kaldıran önemli düzenleme yürürlüğe girdi” diyen Tunç, 10. Yargı Paketi ile denetimli serbestlik konusundaki yeni düzenlemelerin hayata geçirildiğini aktardı.
“Bu düzenlemeyle, 2 yıl ceza alanların koşullu salıverme tarihine kadar en az 10’da 1’ini cezaevinde geçirmeleri zorunlu hale getirildi. Eskiden 2 yılın altında suçlar için cezaevinde bulunmama durumu, toplumda cezasızlık hissiyatına yol açıyordu. Yeni düzenleme ile 2 yıl ceza alanlar minimum 36 gün, 1 yıl ceza alanlar 18 gün, 6 ay ceza alanlar ise en az 9 gün cezaevine girecekler. Böylelikle toplumda cezasızlık algısını ortadan kaldırmak hedeflenmektedir.”
DENETİMLİ SERBESTLİK NEDİR?
Denetimli serbestlik, suçluların toplum içinde denetim altında tutulduğu, rehabilitasyon ve topluma kazandırma amacıyla gerekli hizmetlerin sunulduğu bir alternatif ceza ve infaz yöntemi olarak tanımlanmaktadır.
Ceza adalet sistemindeki reform niteliğindeki değişikliklerden biri denetimli serbestlik sisteminin kurulmasıdır. Bu sistem, ceza yargılaması, infaz hukuku ve çocuk ceza hukuku açısından en önemli bileşeni oluşturur. Etkili bir ceza adalet sisteminin temeli; caydırıcı bir ceza infaz anlayışı ve ideal bir çocuk adalet sistemi için denetimli serbestliktir.
Bu sistemin kurulmasından önce, cezası ertelenen ya da koşullu salıverilen hükümlüler takip edilmezken; şimdi mahkemeler, hükümlülerin topluma karşı potansiyel tehlike durumunu değerlendirerek onlara rehber atayarak izlenmesini sağlıyor.
Bu uygulama ile suç işleme riskinin azaltılmasına yönelik programlara katılmaları sağlanarak, rehabilitasyon sürecinin etkinliği artırılmaktadır.
Denetimli serbestlik hizmetlerinde dikkate alınan ilkeler:
- a) İnsan onuruna saygı ve dürüstlük: Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetleri, insan haklarına saygı ile yerine getirilmelidir. Görev yapanlar aşağılayıcı, onur kırıcı davranışlardan uzak durmalıdır.
- b) Gizlilik: Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinde, kişilerin bilgileri gizli tutulmalı ve yalnızca yasal zorunluluk durumunda paylaşılmalıdır.
- c) Tarafsızlık: Hizmet sağlayanlar, edinilen bilgilerle ilgili olarak tarafsızlık ilkesine uymalıdır.
- d) Çocuğun yüksek yararı: Uygulamalar yetişkin ve çocuklar için ayrı ayrı eylemlerle gerçekleştirilmeli ve çocukların yüksek yararı gözetilmelidir.
“`
